Sau khi nhận kết quả thăm khám, nhiều người thấy một chuỗi các chỉ số và kết luận nhưng không hiểu rõ về kết quả xét nghiệm dương tính và xét nghiệm âm tính có ý nghĩa gì. Vậy trong hai trường hợp này, chúng ta phân biệt được đâu là bị bệnh và đâu là bình thường không? Dưới đây là bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về các kết quả xét nghiệm này.
Menu xem nhanh:
1.
1. Giúp bạn giải đáp: xét nghiệm âm tính là sao?
1.1. Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm âm tính là sao?
Đầu tiên, chúng ta hãy khám phá khái niệm xét nghiệm trong ý nghĩa tổng quát nhất. Xét nghiệm là một quá trình kiểm tra và phân tích chức năng và tình trạng các cơ quan trên cơ thể. Quá trình này bao gồm nhiều bước. Mục tiêu cuối cùng của xét nghiệm là chứng minh hoặc hỗ trợ cho việc chẩn đoán ban đầu hoặc theo dõi hiệu quả của liệu pháp điều trị.
Âm tính (Negative) là thuật ngữ y khoa được sử dụng để miêu tả kết quả xét nghiệm trong lĩnh vực y học. Nếu kết quả được ghi là âm tính, (-) hoặc Negative, điều đó có nghĩa là người thăm khám không mắc bệnh hoặc không mang mầm bệnh trong cơ thể.
Nếu kết quả được ghi âm là âm tính, điều đó có nghĩa là người đó không bị bệnh hoặc không mang mầm bệnh.
1.2. Độ thiếu chính xác trong kết quả xét nghiệm âm tính là sao?
Dù phần lớn các kết quả xét nghiệm đều cho thấy kết quả âm tính là chính xác, nhưng vẫn có một số trường hợp có nguy cơ nghi ngờ và cần thực hiện xét nghiệm một lần nữa hoặc các phương pháp kiểm tra khác như:
Trường hợp đầu tiên là kết quả âm tính giả, tức là yếu tố gây bệnh vẫn có trong cơ thể nhưng không đạt đủ mức kích thích để được phát hiện trong quá trình xét nghiệm.
Ngày thứ hai, khi xét nghiệm được thực hiện quá sớm, mức độ nồng độ các chất chưa đạt ngưỡng, dẫn đến kết quả âm tính.
Trường hợp thứ ba xảy ra khi có sai sót y tế do máy xét nghiệm hoạt động không đúng, quy trình lấy mẫu bị lỗi, hoặc có sai sót trong quá trình vận chuyển, bảo quản và xử lý mẫu.
Một số mầm bệnh như vi khuẩn, virus có khả năng “tái kích hoạt” nên sau quá trình điều trị, nhiều bệnh nhân đã cho ra kết quả xét nghiệm âm tính, phục hồi và được coi là khỏe mạnh. Tuy nhiên, sau một thời gian, kết quả xét nghiệm lại trở thành dương tính.
2. Kết quả xét nghiệm dương tính là như thế nào?
2.1. Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm dương tính là sao?
Trong lĩnh vực y học, xét nghiệm là một hoạt động được tiến hành nhằm điều tra và phân tích. Xét nghiệm cụ thể được thực hiện tại các phòng thí nghiệm đạt chuẩn của bệnh viện. Có nhiều loại mẫu xét nghiệm khác nhau như máu, nước tiểu và các mẫu hữu cơ khác. Việc xét nghiệm được thực hiện bởi các bác sĩ có chuyên môn và kinh nghiệm. Kết quả xét nghiệm là cơ sở để bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác.
Trái ngược với trường hợp không có bất kỳ bệnh tật nào, kết quả xét nghiệm dương tính (+) hoặc Positive là hiện chứng cho thấy bạn đã bị nhiễm bệnh hoặc có nguy cơ mắc một bệnh nào đó do có yếu tố gây bệnh tồn tại trong cơ thể.
Nếu kết quả xét nghiệm dương tính chứng tỏ bạn đã nhiễm bệnh/có nguy cơ mắc một bệnh nào đó.
2.2. Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính thiếu độ chính xác
Khi kết quả xét nghiệm dương tính, nhiều người bị hoang mang và lo lắng về sức khỏe của mình. Tuy nhiên, cũng có trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính không thể phản ánh đúng tình trạng cơ thể. Ví dụ:
Kết quả dương tính giả đối với trường hợp người bệnh không có yếu tố gây bệnh hoặc không mắc bất kỳ bệnh nào, nhưng lại có kết quả dương tính do các yếu tố gây nhiễu tạo ra.
Khả năng của các phản ứng chéo trong cơ thể có thể gây hiểu nhầm trong quá trình xét nghiệm và dẫn đến kết quả (+) không chính xác.
Xét nghiệm được tiến hành thiếu tính chính xác trong việc đánh giá tình trạng bệnh lý đang nghi ngờ.
Những sai sót trong kết quả hoặc mẫu xét nghiệm có thể xảy ra do sự nhầm lẫn giữa những người thực hiện xét nghiệm.
Những khó khăn xuất hiện trong quá trình thu thập và xử lý mẫu của nhân viên y tế hoặc sự cố của hệ thống thiết bị.
3. Những lưu ý sau khi biết kết quả âm tính hoặc dương tính
Sau khi nhận được giải thích chi tiết từ các bác sĩ chuyên khoa về kết quả xét nghiệm dương tính hoặc âm tính, không nên vội vui mừng hoặc lo lắng quá. Thay vào đó, người bệnh nên giữ bình tĩnh và đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về các chỉ số trong kết quả xét nghiệm và xem xét liệu cần phải làm xét nghiệm lại hoặc thực hiện phương pháp thăm khám khác hay không.
Để chẩn đoán bệnh chính xác, bác sĩ không chỉ dựa vào kết quả xét nghiệm mà còn kiểm tra quá trình dịch tễ, theo dõi và đánh giá các triệu chứng. Đồng thời, bác sĩ cũng đánh giá khả năng tiếp xúc với mầm bệnh và sử dụng các phương pháp chẩn đoán khác. Chỉ khi kết hợp tất cả các yếu tố này, bác sĩ mới có thể đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác cho bệnh nhân.
Để đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh lý, cần phối hợp nhiều yếu tố khác nhau không chỉ dựa trên kết quả của xét nghiệm.
Mong rằng thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về việc xét nghiệm dương tính hoặc âm tính. Đặc biệt, khi muốn xét nghiệm, người dân nên lựa chọn những đơn vị y tế có uy tín và đã được Bộ Y tế cấp phép để đảm bảo an toàn và độ chính xác cao.
