Tìm hiểu về ngày Noel: nguồn gốc và ý nghĩa

Theo thông tin từ trang Wikipedia, lễ Giáng Sinh, còn được biết đến với tên gọi lễ Thiên Chúa giáng sinh, Noel hay Christmas, là một ngày kỷ niệm việc Chúa Jesus ra đời. Theo đa số người tín hữu Kitô giáo, Chúa Jesus được sinh ra tại Bethlehem, một thành phố thuộc vùng Judea (hiện nay là một phần của Palestine), trong thời kỳ Đế quốc La Mã, vào khoảng từ năm 7 TCN đến năm 2.
Tên gọi Noel bắt nguồn từ danh hiệu Emmanuel trong tiếng Hebrew, có nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta”, được ghi lại trong sách Phúc Âm Matthew. Trong tiếng Anh, ngày lễ này được biết đến phổ biến với tên gọi Christmas. Từ “Christ” đề cập đến Chúa Jesus, còn “Mas” có nghĩa là thánh lễ. Do đó, Christmas có nghĩa là “(ngày) lễ của Đức Kitô”.
Christ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp Χριστός (Khristós), phiên âm Việt là “Ki-tô” hoặc “Cơ-đốc”, có nghĩa là đấng được xức dầu. Christmas còn được viết tắt là Xmas vì nó mở đầu bằng chữ cái “Χ” (Chi).
Noel là ngày mấy?
Theo CBN, ngày kỷ niệm giáng sinh diễn ra chính thức vào ngày 25/12 nhưng thường được chào đón từ tối ngày 24/12 do theo lịch Do Thái, một ngày mới bắt đầu từ lúc hoàng hôn thay vì nửa đêm.
Lễ chính thức vào ngày 25/12 được gọi là “lễ chính ngày”, trong khi lễ đêm 24/12 được gọi là “lễ vọng” và thường thu hút sự tham dự đông đảo hơn. Một số giáo hội Chính thống giáo Đông phương như Nga và Gruzia vẫn sử dụng lịch Julius để xác định ngày này, do đó lễ Giáng sinh của họ rơi vào ngày 7/1 theo lịch Gregorius.
Theo thứ tự của phụng vụ Công giáo, trước ngày lễ Giáng Sinh có 4 tuần Mùa Vọng và sau đó là Mùa Giáng sinh kéo dài 12 ngày.
Xuất xứ của ngày lễ Giáng Sinh.
Theo tạp chí Real Simple, từ thời kỳ đầu của Kitô giáo, mặc dù ban đầu Giáo hội chưa tổ chức lễ kỷ niệm ngày Giáng Sinh của Chúa Jesus, nhưng ngày 25/12 đã được coi là ngày sinh nhật của Chúa Jesus bởi Irenaeus, Hippolytus của Roma và Sextus Julius Africanus. Ngoài ra, Clemens của Alexandria đã đề cập đến một số ngày khác được đề xuất, như là ngày 20/5.
Trong suốt nhiều thế kỷ, các nhà sử học của Kitô giáo đã chấp nhận ngày 25/12 là ngày kỷ niệm Giáng sinh. Tuy nhiên, khi đầu thế kỷ XVIII đến, các học giả đã đưa ra những giải thích khác nhau. Isaac Newton đã cho rằng lễ Giáng sinh được chọn vào ngày Đông chí – ngày mà theo lịch thời đó là ngày 25/12 – vì ông cho rằng Đức Jesus là “Mặt trời công chính” đã được tiên tri trong Malachi 4:2.
Paul Ernst Jablonski, một nhà du khách Đức theo Kháng Cách, đã tỏ ý kiến rằng việc chọn ngày 25/12 làm ngày lễ Giáng sinh là để tương ứng với lễ hội tôn vinh mặt trời Dies Natalis Solis Invicti của người La Mã. Ông cho rằng việc này đã làm mất đi bản chất tôn giáo của Giáo hội và biến nó trở thành một sự “ngoại giáo”.
Dù vậy, có một quan điểm khác cho rằng lễ hội Dies Natalis Solis Invicti được Hoàng đế Aurelianus thiết lập vào năm 274 là một cố gắng để tạo ra một ngày lễ ngoại giáo thay thế cho một ngày đã có ý nghĩa với các Kitô hữu ở Rôma.
Năm 1889, nhà nghiên cứu Pháp Louis Duchesne đã cho rằng ngày Giáng sinh được chọn là 9 tháng sau sự kiện Truyền tin, ngày Đức Jesus được thụ tinh. Trong lịch sử của Giáo hội, việc kết hợp sự chết và sự nhập thể của Đức Jesus vào cùng một ngày đã tồn tại từ rất sớm. Theo truyền thống này, hai sự kiện này xảy ra vào cùng một ngày trong niên lịch: 25 tháng 3 theo lịch phương Tây hoặc 6 tháng 4 theo lịch phương Đông.
Vì vậy, việc xác định ngày 25/12 là ngày Giáng sinh không bị ảnh hưởng bởi các tín hữu ngoại giáo. Đến khi Hoàng đế Aurelianus muốn thay đổi ngày này thành ngày ngoại giáo, các tín đồ Kitô hữu đã chọn ngày này để tổ chức lễ kỷ niệm sinh nhật của Đấng Kitô.
Ý nghĩa của các biểu tượng Giáng sinh.
Vòng lá mùa Vọng là một chuỗi cành lá xanh được sắp xếp thành hình vòng, được đặt trên bàn hoặc treo lên cao để mọi người có thể nhìn thấy. Nó thường được trang trí trong suốt 4 tuần trong Mùa Vọng. Cây xanh này thường được trang hoàng trong các bữa tiệc trong dịp Đông chí – một biểu tượng của sự kết thúc mùa đông. Trên vòng lá, có 4 cây nến được đặt.
Tín hữu Lutheran ở Đức đã khởi xướng tục lệ này vào năm 1839. Ban đầu, có tổng cộng 24 cây nến, trong đó có 20 cây nến màu đỏ và 4 cây nến màu trắng. Mỗi ngày gần Giáng sinh, một cây nến được thêm vào và được đốt cháy.
Vòng lá hình tròn biểu thị sự sống vĩnh hằng và tình yêu thương không tận của Thiên Chúa. Màu xanh lá thể hiện hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ đến cứu rỗi con người. Có tổng cộng 4 cây nến, trong đó ba cây có màu tím, tượng trưng cho Mùa Vọng, và cây thứ tư có màu hồng, được gọi là Chúa Nhật Vui Mừng (Gaudete Sunday) trong mùa Vọng. Mỗi tuần trong mùa Vọng, một cây nến đỏ sẽ được đốt.
Ngoài ra, ở phương Tây thường có một lịch mùa Vọng, là một lịch đặc biệt được áp dụng để đếm hoặc kỷ niệm những ngày chờ đợi đến lễ Giáng sinh.
Hang đá: Vào mùa Giáng sinh, một cái hang được tạo ra từ đá (có thể làm bằng gỗ, giấy), được xây dựng trong nhà hoặc ngoài trời. Trong hang có các hình tượng của Chúa Jesus, Mẹ Maria, Thánh Giuse và xung quanh là các thiên sứ, mục đồng và các loài gia súc như bò, lừa để tái hiện câu chuyện về việc Chúa ra đời trong máng cỏ.
Trên đầu thường vẽ một ngôi sao, biểu tượng cho ngôi sao đã dẫn lối cho các nhà chiêm tinh tới gặp Chúa Giáng sinh.
Cây Noel: Thường là cây thông xanh được trang trí để trưng bày trong ngày kỷ niệm Giáng Sinh theo tập tục của người theo đạo Kitô.
Thiệp Giáng sinh xuất hiện lần đầu vào năm 1843 khi ông Henry Cole, một thương gia giàu có người Anh, yêu cầu họa sĩ John Callcott Horsley thiết kế một tấm thiệp đẹp để tặng cho bạn bè. Vào ngày lễ Noel của năm đó, Horsley trình làng tấm thiệp đầu tiên trên thế giới và sau đó nó được in thành 1000 bản.
Thiệp Giáng sinh đã nhanh chóng trở thành xu hướng phổ biến ở Anh sau khi Chính phủ Anh thông qua đạo luật năm 1846, cho phép mọi người gửi thư với giá rẻ đến bất kỳ địa điểm nào. Trào lưu này sau đó lan sang Đức và mất tới 30 năm để được chấp nhận ở Mỹ.
Chợ Noel: Chợ Noel là một chợ đường phố mang phong cách truyền thống được tổ chức trong thời gian đón chào lễ Giáng sinh (thường bắt đầu vào khoảng 1 tháng trước ngày lễ) và có nguồn gốc từ Đức và Đông Bắc nước Pháp ngày nay. Xuất hiện từ thời Trung Cổ (khoảng thế kỷ XIV), chợ Noel vẫn là biểu tượng văn hóa đặc biệt của Đức, Áo và Đông Bắc Pháp vào dịp Giáng sinh và đã lan rộng đến nhiều quốc gia trên thế giới.
Quà Giáng sinh: Những món quà thể hiện tình yêu của mọi người dành cho gia đình và bạn bè. Đối với một số người, quà Giáng Sinh còn mang ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó là lễ kỷ niệm ngày sinh của Chúa Jesus, món quà Thiên Chúa ban tặng cho con người.
Khi Chúa Jesus sinh ra tại Bethlehem và khóc lớn, ba nhà thông thái từ phương Đông đã đến và tỏ lòng kính trọng của họ. Họ mang theo ba món quà quý giá gồm vàng, nhũ hương và mộc dược.
Vàng biểu trưng cho việc tôn vinh Chúa Jesus là vị vua, nhũ hương thể hiện sự tuyên xưng rằng Jesus là Thiên Chúa và mộc dược tiên báo về cuộc khổ nạn và sự chết của Chúa Jesus để cứu rỗi nhân loại.
Các vị vua giàu có, trong khi đó, dân nghèo chỉ có thể mang đến những gì họ có để thể hiện lòng thành kính với Chúa Hài đồng. Người chăn cừu tặng Jesus hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính họ làm.
Theo truyền thuyết cổ xưa, ông già Noel thường lái chiếc xe tuần lộc trên bầu trời, đến những ngôi nhà có cây thông Giáng sinh và vượt qua ống khói để mang đến những món quà cho các em nhỏ đang ngủ. Ông thường để những món quà trong những đôi bít tất (vớ) nhỏ xinh.
Bên cạnh đó, hiện nay ở Việt Nam, Giáng sinh cũng trở thành dịp để các bạn trẻ có thể trao nhau những món quà, những bó hoa tươi và những lời chúc tốt đẹp đến người thân và bạn bè.