Bo mạch chủ là gì? Mainboard là gì?
Bo mạch chủ là một bảng mạch in, hay còn được gọi là mainboard/ Motherboard (hay còn được gọi tắt là Mobo hoặc Main). Nhiệm vụ của bo mạch chủ là kết nối các thiết bị thông qua các đầu cắm hoặc dây dẫn phù hợp. Được trang bị bo mạch chủ, các linh kiện mới có thể hoạt động và đạt hiệu suất tối đa mà người dùng mong muốn.
Bo mạch chủ là cái gì?
Mainboard thực ra được xem như một sản phẩm cung cấp các kết nối vật lý như khe cắm và mạch điện. Chip cầu bắc và cầu nam sẽ đảm nhận việc kết nối và điều khiển. Mainboard là trung tâm quan trọng trong việc điều phối hoạt động của PC.
Trong lĩnh vực công nghiệp máy tính, thuật ngữ này được sử dụng rất phổ biến và là một từ đặc biệt. Mặc dù nhiều sản phẩm khác nhau có thể được coi là “bo mạch chủ”, nhưng để tránh sự nhầm lẫn, chúng thường được gọi là bo mạch chủ máy tính hoặc main máy tính, PC;… Để phân biệt dễ dàng hơn.
≫> Đọc thêm:
Cấu tạo mainboard – Bo mạch chủ
Bo mạch mẹ được hình thành bởi các thành phần chính như sau:.
Đế cắm CPU
Socket, hay còn được gọi là đế cắm CPU, là một phần cố định để lắp chip vào bo mạch chủ. Mỗi dòng chip sẽ phù hợp với một loại socket khác nhau. Số lượng socket càng lớn, thì càng tương thích với các dòng chip hiện đại. Ngược lại, số lượng socket càng nhỏ, thì càng dễ dàng tương thích với các chip cũ.
Ví dụ: Socket có số LGA 775 hoặc LGA 1156 thì dòng số điểm tiếp xúc tương ứng với CPU phù hợp.
Cấu trúc bo mạch chủ bao gồm nhiều ngõ cắm và các thành phần khác nhau.
Chip cầu Bắc và chip cầu Nam
Chính hai vi mạch này sẽ đảm nhiệm quản lý và phối hợp hoạt động của CPU và các linh kiện khác trên máy tính. Vi mạch cầu Bắc được gọi là MCH (Memory Controller Hub) và có nhiệm vụ điều khiển trực tiếp các thành phần quan trọng như CPU, RAM và card đồ họa. Ngoài ra, vi mạch cầu Bắc còn đảm nhiệm việc trao đổi dữ liệu với vi mạch cầu Nam.
Các chuyên gia cho biết rằng, chip cầu Bắc đóng vai trò quan trọng nhất trong Mainboard. Nó quyết định giá thành và chất lượng hoạt động của bo mạch chủ.
Chip cầu Nam, còn được gọi là I/O controller Hud hay ICH, là chip quản lý các thiết bị tốc độ chậm như ổ cứng, USB, âm thanh,… Chip này không kết nối trực tiếp với CPU như chip cầu Bắc, mà thông qua chip cầu Bắc để liên kết với CPU.
Khe cắm mở rộng
Bo mạch chủ hiện tại có nhiều khe cắm mở rộng, bao gồm cả khe cắm cho card đồ họa và card rời. Tuy nhiên, hiện nay, card đồ họa AGP không còn được sử dụng nữa mà đã được thay thế bằng PCI – express. Điều này bởi vì PCI – express có tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn và hiệu suất tốt hơn rất nhiều.
Mainboard bao gồm nhiều khe cắm mở rộng để thực hiện kết nối các thiết bị phần cứng.
Ngoài ra, nếu bạn muốn nâng cấp RAM, bạn có thể thêm khe cắm bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên RAM. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng, nếu tất cả các khe cắm RAM trên bo mạch chủ có cùng màu, thì bo mạch chủ của bạn không hỗ trợ chạy song song Dual Channel. Ngược lại, nếu các khe cắm RAM có màu khác nhau, thì bo mạch chủ của bạn hỗ trợ chạy song song Dual Channel.
Các bo mạch chủ hiện nay thường hỗ trợ chế độ Dual Channel cho các loại RAM DDR2, DDR3 không nhất thiết phải cùng hãng. Ngoài ra, nhiều mainboard hiện nay còn tích hợp cổng HDMI để tiện lợi cho người dùng.
Hướng dẫn lựa mua bo mạch chủ phù hợp với máy tính
Sau khi hiểu về khái niệm bo mạch chủ và các cổng kết nối của mainboard, việc chọn một chiếc main phù hợp với máy tính của bạn có thể gây phân vân. Vậy dựa trên những yếu tố nào để chọn bo mạch chủ phù hợp nhất? Dưới đây là một số điểm bạn có thể tham khảo:
Lựa chọn socket phù hợp với CPU
Việc quan trọng nhất và đầu tiên khi chọn mua bo mạch chủ là đảm bảo tính tương thích với CPU. Mỗi loại bo mạch sẽ chỉ hoạt động tốt với dòng chip mà nó hỗ trợ và không có ngoại lệ. Nếu vô tình mua một bo mạch có socket không tương thích với CPU, máy tính sẽ không thể hoạt động.
Hiện tại, các CPU Intel thế hệ 10 đã được thiết kế với chuẩn chân cắm socket LGA1200, vì vậy người dùng không thể lựa chọn mua các bo mạch chủ có chipset Z390 hay B365 sử dụng đế cắm CPU socket LGA1151.
Nên chọn bo mạch chủ có khe cắm tương thích với CPU để máy tính có thể hoạt động.
Lựa chọn kích thước bo mạch chủ
Hiện tại, các bo mạch chủ trên thị trường được phân thành ba kích cỡ như sau:.
Khi lựa chọn bo mạch chủ, hãy nhớ rằng kích thước nhỏ sẽ giới hạn số khe cắm mở rộng. Hãy chọn main phù hợp dựa trên nhu cầu của bạn.
Hiện tại, có ba kích thước bo mạch chủ phổ biến là ATX, Micro ATX và Mini ITX.
Các mainboard thông thường thường được trang bị 4 khe RAM, nhưng chỉ có Mini ITX có 2 khe. Do đó, nếu bạn muốn nâng cấp RAM lên cao hơn, Mini ITX không phải là lựa chọn phù hợp. Ngoài ra, hiện nay có 2 khe cắm phổ biến là khe PCIe x 1 (dành cho USB và ổ SATA) và khe PCIe x 16 (dành cho card đồ họa, RAID, ổ cứng SSD).
Đề xuất tốt nhất cho các bạn là lựa chọn mainboard ATX hoặc Micro ATX. Cả hai loại main này đều có khe cắm mở rộng x 16 và x 1, cho phép người dùng có thể kết nối đồng thời nhiều thiết bị để tăng cường hiệu suất của máy tính.
Nên ưu tiên chọn và sử dụng bo mạch chủ ATX hoặc Micro ATX.
Dựa trên ngân sách bạn có
Việc lên kế hoạch tài chính trước khi mua một chiếc bo mạch chủ là rất quan trọng. Bạn có thể lựa chọn mua các bo mạch chủ giá rẻ, thường có giá dưới 100$, chúng hoạt động ổn định nhưng không có độ bền cao. Hoặc bạn có thể đầu tư vào một bo mạch chủ mới với giá trị khoảng 100$, tuy nhiên nó sẽ có ít cổng kết nối.
Hãy ưu tiên lựa chọn mainboard có tích hợp card wifi và cổng kết nối tốc độ cao như USB 3.1 Gen 2, Thunderbolt 3 để phục vụ công việc và giải trí. Với ngân sách khoảng 150$, bạn có thể mua được những mainboard chất lượng, đảm bảo độ bền và trải nghiệm tốt hơn khi sử dụng máy tính.
Dựa trên nguồn kinh phí của riêng bạn, bạn nên chọn bo mạch chủ phù hợp cho máy tính.
Minh An Computer đã chia sẻ với bạn về khái niệm của bo mạch chủ và những thông tin hữu ích liên quan. Bo mạch chủ là một phần quan trọng trong máy tính, giúp tối ưu hóa hoạt động của máy tính. Do đó, khi lựa chọn mainboard, bạn cần xem xét kỹ về socket, khe cắm mở rộng và ngân sách của mình.
